“Đầu xanh tuổi trẻ” là một trong năm pho trường thiên tiểu thuyết vĩ đại của Dostoyevsky mà tài nguyên phong phú còn được chôn giấu kín đáo nhất. Xét về nội dung, ta thấy các vấn đề mà ông đã đề cập ở các tác phẩm trước ông đều thâu tóm nhào nặn lại. Chính vì vậy mà “Đầu xanh tuổi trẻ” mới là mảnh đất thích hợp cho suy tư hơn là cho bồng bột sôi nổi, nơi đây tất cả tư tưởng co rút lại, dò dẫm và xoáy tròn. Có lẽ, ý tưởng đam mê dựng một trường thiên dài hàng năm ngàn trang mà tác giả còn bỏ dở để định lại tất cả bảng giá trị văn minh Tây phương và đưa ra một đường lối tổng hợp của sứ mạng dân tộc ông, đã cuốn hút ông mãnh liệt nhất trong giai đoạn này.